Տևողությունը՝ 10ժ.	Արժեքը՝ առանց զբոսավար	Արժեքը՝ զբոսավարով
Մարդատար (առավ. 3 ուղևոր)	55 000 ՀՀԴ	75 000 ՀՀԴ
Մինիվեն (առավ. 7 ողևոր)	65 000 ՀՀԴ	85 000 ՀՀԴ

---

 

Խոր Վիրապը հայկական վանք է, որը գտնվում է Հայաստանի Արարատյան դաշտում, Թուրքիայի հետ սահմանի մոտ։ Վանքում եղել է հոգեւոր ճեմարան և Հայոց կաթողիկոսի նստավայրը։

Խոր Վիրապի՝ որպես վանքի և ուխտատեղիի նշանավոր լինելը պայմանավորված է նրանով, որ Գրիգոր Լուսավորիչը 13 տարի այստեղ բանտարկվել է Հայոց Տրդատ Գ թագավորի կողմից։ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը հետագայում դարձավ թագավորի կրոնական դաստիարակը և նրանք ղեկավարեցին քրիստոնեական գործունեությունը երկրում։

301 թվականին Հայաստանն աշխարհում առաջինն էր, որը հռչակվեց քրիստոնյա երկիր։ Ներսես Գ Շինարարի կողմից Խոր Վիրապի տեղում սկզբնապես 642 թվականին կառուցվել է մատուռ՝ ի նշան սուրբ Գրիգորի պաշտամունքի։ Դարերի ընթացքում այն բազմիցս վերակառուցվել է։ 1662 թվականին հին մատուռի, վանքի, սեղանատան և վանականների խցերի շուրջ կառուցվել է ավելի մեծ մատուռը, որը հայտնի է որպես "Սուրբ Աստվածածին"։ Այժմ այս եկեղեցում կանոնավոր եկեղեցական ծառայություններ են մատուցվում։ Այն Հայաստանի ամենաշատ այցելվող ուխտատեղիներից է:

 

Նորավանքը 13-րդ դարի հայկական վանք է, որը գտնվում է Երևանից մոտ 120 կմ հեռավորության վրա՝ Ամաղու գետի մոտ գտնվող նեղ կիրճում, Եղեգնաձոր քաղաքի մոտ։ Կիրճը հայտնի է իր բարձր կարմիր ժայռերով, որոնք գտնվում են վանքի անմիջապես դիմաց: Վանքը առավել հայտնի է իր երկհարկանի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցով, որը թույլ է տալիս մուտք գործել երկրորդ հարկ շենքի երեսից դուրս եկող նեղ քարաշեն սանդուղքով:

13-14-րդ դարերում վանքը դարձել է Սյունիքի եպիսկոպոսների նստավայրը և, հետևաբար, Հայաստանի գլխավոր կրոնական և հետագայում մշակութային կենտրոնը, որը սերտորեն կապված է տեղի բազմաթիվ ուսումնարանների, հատկապես Գլաձորի հռչակավոր համալսարանի և գրադարանի հետ։

Նորավանքը հիմնադրվել է 1105 թվականին Վահանավանքի նախկին վանահայր Հովհաննես եպիսկոպոսի կողմից՝ ներկայիս Սյունիքի Կապան քաղաքի մոտ։ Վանական համալիրը ներառում է Ս. Կարապետ եկեղեցին, Ս.Գրիգոր մատուռը՝ թաղածածկ սրահով, Ս.Աստվածածին եկեղեցին։ Համալիրի պատերի ներսում և դրսում հայտնաբերվել են տարբեր քաղաքացիական շենքերի և խաչքարերի ավերակներ։

Նորավանքը Օրբելյան իշխանների նստավայրն էր։ Տասներեքերորդ դարի վերջին և տասնչորսերորդ դարի սկզբին այստեղ աշխատել են ճարտարապետ Սիրանեսը և մանրանկարիչ ու քանդակագործ Մոմիկը։

 

Ջերմուկը գտնվում է Հայաստանի Վայոց ձորի մարզում։ Երևանից այնտեղ հասնելու համար անհրաժեշտ է մոտ 2.5 ժամ։

Ջերմուկը հայկական առաջատար առողջարանային քաղաքն է, որն ամեն տարի հյուրընկալում է ոչ միայն մեծ թվով զբոսաշրջիկների, այլև անհամար մարդկանց ամբողջ աշխարհից, ովքեր այնտեղ են մեկնում առողջապահական և բուժական նպատակներով:

 

Ջերմուկի ջրվեժը, որը 70 մետր բարձրությունից թափվում է Արփա գետի կիրճը, Հայկական լեռնաշխարհի իսկական հրաշք է։ Այն հիշեցնում է ներքև թափվող վարսեր, և այդ պատճառով տեղացիներն այն անվանում են "Ջրահարսի վարսեր":

 

Լինելով Ջերմուկում, բաց չթողնեք Հանքային ջրերի սրահը: Պատի մեջից դուրս եկող խողովակներից քարե կարասների մեջ է հոսում տարբեր ջերմաստիճանի հանքային ջուր։ Դրանցից յուրաքանչյուրն ունի տարբեր հատկություններ և նախատեսված է տարբեր հիվանդություններ բուժելու համար:

Գնդեվանքը միջնադարյան եկեղեցական համալիր է, որը գտնվում է Արփա գետի ձախ ափին։ Այն կառուցվել է 10-րդ դարում։ Վանքը սկզբում կառուցվել է որպես գետի կիրճի ճգնավորների կուսանոց։ Եկեղեցու բակում կան 10-16-րդ դարերի դամբարաններ և խաչքարեր։